Koninginnedag 2009, Drama Apeldoorn.

Vijf doden en 12 gewonden bij drama Apeldoorn

Uitgegeven: 30 april 2009 19:30
Laatst gewijzigd: 30 april 2009 22:19

APELDOORN - De viering van een stralende Koninginnedag in Apeldoorn is donderdag uitgedraaid op een drama waarbij vijf personen omkwamen; drie mannen en twee vrouwen.
Drama Apeldoorn
Een 38-jarige man reed om tien voor twaalf met zijn auto in op het publiek dat keek naar de juist passerende bus met daarin koningin Beatrix en haar familie.

Justitie interpreteert de daad van Karst T. uit de Gelderse plaats Huissen als een aanslag op leden van het Koninklijk Huis.
Daarmee is het incident uitgegroeid van een regulier misdrijf tot een ''zaak van nationaal belang''.

Moord
Op dit misdrijf staat de maximale tijdelijke gevangenisstraf van dertig jaar. Ook is T. verdachte van moord of doodslag op de mensen uit het publiek die hij de dood in heeft gejaagd.
In totaal maakte T. met zijn zwarte Suzuki Swift zeventien slachtoffers. Behalve de vijf doden vielen er vier zwaargewonden en acht lichter gewonden. De gewonden zijn vijf mannen, vier vrouwen en drie kinderen van zestien, vijftien en negen jaar oud.
De man raakte zelf ook zwaargewond toen zijn auto in volle vaart tegen het monument De Naald bij paleis 't Loo knalde. Toen hij nog in het wrak van zijn auto zat, was hij nog aanspreekbaar. Later maakten de autoriteiten bekend dat hij in levensgevaar verkeert.

Veiligheidsmaatregelen
Hoe T., die niet eerder met politie en justitie in aanraking zou zijn gekomen, de veiligheidsmaatregelen heeft kunnen omzeilen, is niet duidelijk geworden.
De politie heeft met hem gesproken toen hij nog in zijn auto zat en daaruit is opgemaakt dat het om een bewuste actie ging, die tegen de koninklijke familie was gericht. Waarom T. de aanslag pleegde, is niet bekend.
Hoofdofficier van justitie Ludo Goossens benadrukte dat het niet om een terroristische actie ging.
Onder de gewonde slachtoffers van de kamikazeactie zijn vijf familieleden van leden van een Tilburgse drumband, een politieagent en een medewerker van de Koninklijke Marechaussee.

Afgelast
De ontwikkelingen in Apeldoorn leidden ertoe dat op veel plaatsen in het land de officiële koninginnedagevenementen werden afgelast. De Toppers en Kane gelastten hun optredens op het Museumplein in Amsterdam af.
Het Residentie Orkest zegde het Koninginnedagconcert af. Op de rijksgebouwen zijn de vlaggen halfstok gehangen.
Koningin Beatrix en haar familieleden zagen het incident vanuit de open bus waarin ze zaten. Het staatshoofd verscheen later op de dag op tv om haar medeleven te betuigen met de slachtoffers en hun naasten.

Gepland
Het is nog niet zeker dat T. zijn daad alleen heeft gepland en uitgevoerd, maar volgens hoofdofficier Goossens zijn er geen aanwijzingen dat er een groep mensen achter de actie zit.
De recherche heeft donderdag huiszoeking gedaan in de woning van de verdachte in Huissen. Justitie heeft nog niet bekendgemaakt of daar iets relevants is gevonden en zo ja wat.
Voor het onderzoek naar de aanslag heeft de Nationale Recherche 250 agenten vrijgemaakt.

Amsterdam in teken van drama Apeldoorn

Uitgegeven: 30 april 2009 22:30
Laatst gewijzigd: 30 april 2009 22:30

AMSTERDAM - Hoewel veel mensen gewoon bleven doorfeesten, bleef het drama in Apeldoorn ook in Amsterdam niet onopgemerkt. Veel organisatoren van feesten in de hoofdstad pasten hun programma aan uit respect voor de slachtoffers. Daardoor kwam het volksfeest enkele uren eerder tot een einde dan gepland.

Radio 538 kortte het feest op het Museumplein in. Het grootste evenement in Amsterdam hield om 20.00 uur op in plaats van om 22.00 uur.

De Toppers en Kane hadden zelf al besloten niet op te treden. Ook feesten op het Rembrandtplein, Weteringcircuit en Max Euweplein stopten een of twee uur eerder dan gepland.
Rond acht uur waren de meeste grote feesten afgelopen.

Openbare orde
Burgemeester Job Cohen liet de organisatoren zelf bepalen of ze de feesten lieten doorgaan. Hij koos ervoor om niet alle evenementen af te blazen. Als de vele duizenden feestvierders in de stad tegelijkertijd naar huis zouden moeten, kon de openbare orde in gevaar komen.
Wel vroeg de gemeente op circa twintig lichtborden aan de bezoekers om naar huis te gaan uit respect voor de slachtoffers in Apeldoorn.
Of dat effect had, is onduidelijk. In ieder geval begon de stad vanaf halfzeven leeg te lopen, zo liet de politie weten.

Stilte

Bij veel evenementen werd een moment stilte gehouden. Dat gebeurde onder meer op het Museumplein en op het Leidseplein. De vlaggen aan gebouwen van de gemeente en de politie hingen vanaf de middag halfstok.
Burgemeester Cohen woonde geen festiviteiten bij uit respect voor de slachtoffers van de aanslag.
''Voor mijn gevoel is de dag over'', zei hij. In Amsterdam waren geen officiële evenementen met hoogwaardigheidsbekleders. Als die er wel waren geweest, waren ze niet doorgegaan.

Druk
Ondanks de gebeurtenissen in Apeldoorn was het donderdag toch erg druk in Amsterdam. Volgens de politie waren er circa 600.000 duizend mensen. Dat is evenveel als in voorgaande jaren.
De Nederlandse Spoorwegen (NS) vervoerde 256.000 bezoekers naar de hoofdstad.
Het feest verliep vooralsnog zonder al te veel problemen. Tegen acht uur had de politie circa zeventig personen opgepakt. Enkele tientallen personen waren in de grachten gevallen, maar iedereen kon er weer tijdig uitkomen.

© ANP